Php Programlama Dili Nedir ? Örneklerle Beraber Detaylı Anlatım

PHP nedir, önce php nin tanımı ile başlayalım PHP (Hypertext Preprocessor), sunucu taraflı bir programlama dildir. PHP, aynı zamanda web geliştirme için kullanılan en popüler dillerden biridir. Açık kaynak kodludur PHP' nin geliştirmesine herkes katkıda bulunabilir. Bu dilin en büyük avantajı, dinamik web sayfaları oluşturmak için kullanılabilmesidir. PHP dili özellik açısından da oldukça zengindir. Bu özelliklerin önemli olanları şunlardır:

PHP' nin Özellikleri

• Ücretsiz ve Açık Kaynaklı: PHP, ücretsiz olarak kullanılabilen bir açık kaynaklı projedir. Herkes tarafından kullanılabilir ve dağıtılabilir.
• Platform Bağımsız: PHP, farklı işletim sistemlerinde (Windows, Linux, macOS vb.) çalışabilir ve çoğu web sunucusu tarafından desteklenir.
• Hızlı Geliştirme: PHP, hızlı prototip oluşturmayı kolaylaştırır ve dinamik web siteleri ve uygulamaları hızla geliştirmenizi sağlar.
• Veritabanı Desteği: PHP, çeşitli veritabanlarıyla (MySQL, PostgreSQL, Oracle, MSSQL vb.) entegrasyon sağlar.
• Çoklu Dil Desteği: PHP, çoklu dil ve uluslararasılaştırma özelliklerini destekler, böylece çok dilli web siteleri oluşturabilirsiniz.
• Güçlü Veri İşleme Yetenekleri: PHP, form verileri işleme, dosya yükleme, veri tabanı sorgulama gibi işlemleri kolayca gerçekleştirmenizi sağlar.
• Geniş Kütüphane Desteği: PHP, büyük bir işlevsel kütüphane koleksiyonuna sahiptir ve kullanıcılar tarafından geliştirilen eklentiler ve çerçevelerle genişletilebilir.
• Güvenlik: PHP, güvenlik önlemleri almak için bir dizi dahili işlev sunar ve güvenlik açıklarını azaltmaya yardımcı olacak yönergeler sunar.
• Esneklik: PHP, prosedürel ve nesne yönelimli programlama yaklaşımlarını destekler, böylece geliştiricilerin tercihlerine göre kod yazmalarını sağlar.
• Web Sunucusuyla Kolay Entegrasyon: PHP, web sunucularıyla (Apache, Nginx, IIS vb.) kolayca entegre edilebilir ve modüler bir yapı sunar.
• Büyük Topluluk Desteği: PHP'nin büyük bir geliştirici topluluğu vardır ve bu topluluk, belgeler, forumlar ve kaynaklar konusunda yardımcı olabilir.
• Yüksek Performans: Son sürümleri, özellikle PHP 7 ve sonrası, daha hızlı çalışma ve daha düşük bellek tüketimi sağlayarak performansı artırmıştır.
• CLI Desteği: PHP, komut satırı uygulamaları oluşturmak için de kullanılabilir ve işletim sistemine komutlar gönderebilir.

PHP, web geliştirme dünyasında hala çok popüler bir dildir ve birçok büyük web sitesi ve uygulama tarafından kullanılmaktadır. Bu özellikler, PHP'nin neden bu kadar yaygın olduğunu açıklamaya yardımcı olur. PHP framwork yönündende oldukça zengindir. Farklı projelere uygun olarak hazırlanmış frameworkler mevcuttur. Bu frameworklere örnek vermek gerekirse, 

PHP ile yazılan frameworkler

PHP web geliştirme projelerini hızlandırmak ve organize etmek için kullanılan çeşitli PHP frameworkleri bulunmaktadır. Bu bu frameworkler, tekrar kullanılabilir kodları sağlar, güvenlik sağlar, veritabanı işlemlerini kolaylaştırır ve genellikle web uygulamalarını daha hızlı ve verimli bir şekilde geliştirmenizi sağlar. İşte bazı popüler PHP frameworkleri:

• Laravel: Laravel, PHP'nin en popüler çerçevelerinden biridir. Sade ve zarif bir sözdizimine sahiptir ve birçok kullanışlı özellik sunar. Veritabanı işlemleri, oturum yönetimi, yönlendirme ve şablon motorları gibi birçok bileşen içerir.
• Symfony: Symfony, büyük ve karmaşık web uygulamaları geliştirmek isteyenler için idealdir. Modüler bir yapıya sahiptir ve birçok kullanışlı bileşen içerir. Ayrıca Symfony Flex, proje oluşturma ve yapılandırmayı daha da kolaylaştırır.
• CodeIgniter: CodeIgniter, hızlı ve hafif bir çerçeve olarak bilinir. İnce yapısı sayesinde hızlı başlayabilirsiniz. Veritabanı sorgularını kolaylaştırmak ve oturum yönetimi gibi temel özellikleri içerir.
• Yii: Yii, yüksek performanslı web uygulamaları geliştirmek için tasarlanmıştır. Güçlü bir ORM (Nesne İlişkisel Haritalama), güvenlik önlemleri ve önbellekleme gibi özellikleri içerir.
• Zend Framework: Zend Framework, büyük ölçekli ve kurumsal düzeydeki uygulamalar için tasarlanmıştır. Modüler bir yapıya sahiptir ve bileşenlerini seçip kullanmanıza olanak tanır.
• Phalcon: Phalcon, C dili ile yazılmış bir PHP çerçevesidir ve bu nedenle oldukça hızlıdır. Tamamen özelleştirilebilir ve performans odaklı bir yapıya sahiptir.
• Slim: Slim, hafif ve minimalist bir mikro çerçevedir. Küçük API'ler veya basit web uygulamaları oluşturmak için idealdir.
• Laminas (Zend Framework'in Halefi): Zend Framework'in yerini alan Laminas, modüler bir yapı sunar ve bileşenleri ayrı ayrı kullanmanıza izin verir.
• CakePHP: CakePHP, hızlı geliştirme için tasarlanmıştır ve model-tablo ilişkilendirmesi ve kod üretme gibi özelliklere sahiptir.
• Phalcon: Phalcon, C dili ile yazılmış bir PHP çerçevesi olup oldukça hızlıdır ve PHP uzantısı olarak kullanılır. Hafif ve yüksek performanslı uygulamalar için idealdir.

Hangi frameworkü kullanmanız gerektiği, projenizin büyüklüğü, karmaşıklığı ve ihtiyaçlarına bağlı olarak değişebilir. Her bir framework kendine özgü avantajları ve kullanım senaryoları vardır, bu nedenle projenizi dikkatlice değerlendirmeniz ve uygun olanı seçmeniz önemlidir. İsterseniz bu frameworkleri kullanmadan daha hızlı site yapmanıza olanak sunan PHP ile hazırlanmış hazır sistemlerde mevcuttur. Siz sadece kurulumunu yapar sizi yansıtacak temayı seçersiniz ve sitenin 10 dakikada yayına hazır hale gelmiş olur. 

PHP tabanlı hazır sistemler

PHP tabanlı hazır sistemler, belirli ihtiyaçları karşılamak için kullanabileceğiniz önceden geliştirilmiş yazılımlardır. Bu sistemler, web geliştiricilere ve işletmelerine hızlı bir şekilde kullanışlı web siteleri ve uygulamaları oluşturmak için bir başlangıç noktası sağlar. İşte bazı popüler hazır PHP sistemleri:

• WordPress: WordPress, en popüler içerik yönetim sistemlerinden biridir. Bloglar, web siteleri ve çevrimiçi mağazalar oluşturmak için kullanılır. Geniş bir eklenti ve tema ekosistemi vardır.
• Joomla: Joomla, özellikle orta ölçekli web siteleri ve çevrimiçi topluluklar için kullanılır. Modüler bir yapıya sahiptir ve geniş bir eklenti koleksiyonuna sahiptir.
• Drupal: Drupal, büyük ve karmaşık web siteleri ve uygulamaları geliştirmek için kullanılır. Güçlü bir içerik yönetimi ve çok sayıda eklenti sunar.
• Magento: Magento, e-ticaret siteleri için özel olarak tasarlanmış bir platformdur. Ürün yönetimi, ödeme işlemleri ve envanter takibi gibi e-ticaret özelliklerini destekler.
• PrestaShop: PrestaShop, küçük ve orta ölçekli e-ticaret işletmeleri için kullanılır. Kullanıcı dostu bir arayüze sahiptir ve birçok eklenti ile genişletilebilir.
• OpenCart: OpenCart, hızlı bir şekilde çevrimiçi mağaza oluşturmanıza yardımcı olan basit bir e-ticaret platformudur. Tema ve eklenti desteği sunar.
• phpBB: phpBB, çevrimiçi forumlar ve topluluk siteleri oluşturmak için kullanılır. Özelleştirme seçenekleri ve geniş bir eklenti yelpazesi sunar.
• MediaWiki: MediaWiki, Vikipedi gibi wiki tabanlı siteler oluşturmak için kullanılır. Kullanıcıların içerik eklemesini ve düzenlemesini sağlar.
• Moodle: Moodle, eğitim kurumları için bir öğrenim yönetim sistemi sağlar. Çevrimiçi eğitim materyali oluşturmayı ve yönetmeyi kolaylaştırı
• osTicket: osTicket, müşteri destek sistemi için kullanılır. Soruları, şikayetleri ve talepleri izlemeyi ve yanıtlamayı kolaylaştırır.
• ownCloud: ownCloud, dosya depolama ve senkronizasyonu için kullanılır. Kişisel veya kurumsal dosya paylaşımı ve yönetimi sağlar.

Bu hazır PHP sistemleri, projenizin gereksinimlerine uyacak şekilde özelleştirilebilir ve genellikle kullanıcı dostu bir yönetim arayüzü sunar. Ayrıca, birçok topluluk ve kaynak ile desteklenirler, bu da sorunları çözmek ve özelleştirmeleri yapmak için yardımcı olabilir. PHP dilinin gücünü tam olarak anlamaya başlamışsınızdır. Gücünü daha net bir şekilde anlatabilmek için hangi siteler PHP dilini tercih etmiş gelin birde onlara bakalım.

PHP ile yazılan siteler

PHP ile geliştirilmiş birçok popüler web sitesi ve uygulama bulunmaktadır. İşte PHP kullanılarak oluşturulmuş bazı örnek web siteleri:

• Facebook: Dünyanın en büyük sosyal medya platformlarından biri olan Facebook, PHP ve Hack programlama dilleri kullanılarak geliştirilmiştir.
• Twitter: Dünyanın en popüler mikroblog platformudur. PHP ile yazılmıştır.
• YouTube: Dünyanın en popüler video paylaşım platformudur. PHP ile yazılmıştır.
• Wikipedia: Ücretsiz bir online ansiklopedi olan Wikipedia, PHP tabanlıdır ve dünya genelinde birçok gönüllü tarafından düzenlenir.
• Amazon: Dünyanın en büyük e-ticaret sitesidir. PHP ile yazılmıştır.
• WordPress.com: WordPress.com, PHP tabanlı bir içerik yönetim sistemi olan WordPress'in barındırılmış bir sürümünü kullanır ve milyonlarca web sitesi tarafından kullanılır.
• Yahoo: Yahoo, PHP'nin yanı sıra diğer teknolojileri de kullanır ve bir dizi online hizmet sunar, örneğin e-posta, haberler ve hava durumu.
• Flickr: Fotoğraf paylaşım platformu olan Flickr, PHP ve diğer teknolojileri kullanır.
• Mailchimp: E-posta pazarlama platformu olan Mailchimp, PHP ve Python gibi dilleri kullanır.
• Etsy: El yapımı ve benzeri ürünlerin satıldığı bir e-ticaret platformu olan Etsy, PHP kullanır.
• PayPal: Online ödeme hizmeti PayPal, PHP ve diğer dilleri kullanarak geliştirilmiştir.
• Badoo: Arkadaşlık ve flört uygulaması olan Badoo, PHP tabanlıdır.
• DeviantArt: Sanat eserlerini sergilemek ve paylaşmak için kullanılan bir platform olan DeviantArt, PHP kullanır.
• Joomla.org: Joomla'nın resmi web sitesi, Joomla'nın kendisi gibi PHP tabanlıdır ve Joomla içerik yönetim sisteminin tanıtımı ve kaynakları için kullanılır.
• Moodle.org: Eğitim kurumları için bir öğrenim yönetim sistemi olan Moodle'ın resmi web sitesi, PHP kullanır.
• Stack Overflow: Yazılım geliştiricileri için soru sorma ve yanıt alma platformu olan Stack Overflow, PHP kullanır.
• Digg: Haberlerin ve içeriklerin paylaşıldığı bir platform olan Digg, PHP tabanlıdır.

Bu web siteleri, PHP'nin çeşitli kullanım alanlarını ve potansiyelini göstermektedir. PHP, dinamik içerik oluşturmak, veri işlemek ve web uygulamaları oluşturmak için güçlü bir dil olarak öne çıkar. PHP dili her yönden oldukça güçlü bir dildir. Günden güne bu güç artarak devam etmektedir. Yukarıdaki örneklerde global sitelerden bahsettik birde Türkiye' de PHP dilini tercih eden sitelere bakalım

PHP ile yazılan Türkiye' deki web siteler

• Galatasaray Spor Kulübü: Resmi web sitesi PHP ile yazılmıştır. 
• Beşiktaş Jimnastik Kulübü: Resmi web sitesi PHP ile yazılmıştır.
• Fenerbahçe Spor Kulübü: Resmi web sitesi PHP ile yazılmıştır.
• Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti: Resmi web sitesi PHP ile yazılmıştır.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi: Resmi web sitesi PHP ile yazılmıştır.
• Türkiye Cumhuriyeti Devleti Başkanlığı: Resmi web sitesi PHP ile yazılmıştır.
• Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı: Resmi web sitesi PHP ile yazılmıştır.
• Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı: Resmi web sitesi PHP ile yazılmıştır.

Türkiye'de yaygın olarak kullanılan devlet siteleri ve Türkiye' nin 3 büyük kulübünün tercihi yine PHP dir. PHP çok tercih edilen ve yaygın olarak kullan bir dildir. PHP' nin ne olduğunu nedirini anlamak için bunlar yeterli olmayacaktır ama PHP hakkında az da olsa bir bilgiye sahip oldunuz. 

PHP dili bu kadarla kalmamaktadır. PHP ile neler yapabilir diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Sorunuzun cevabı vermiş olduğum linkde daha detaylı anlatılmaktadır. PHP dilinin yapabiliceklerini saymak oldukça uzun.